สวนอุตสาหกรรม คืออะไร? ต่างจากนิคมและเขตอุตสาหกรรมอย่างไร?

"สวนอุตสาหกรรม" คือหนึ่งในกลไกสำคัญที่ช่วยขับเคลื่อนเศรษฐกิจไทย โดยทำหน้าที่เป็นศูนย์กลางในการรองรับการตั้งโรงงานอุตสาหกรรมและธุรกิจขนาดใหญ่ที่ต้องการโครงสร้างพื้นฐานครบวงจร ปัจจุบันประเทศไทยมีโรงงานอุตสาหกรรมที่ได้รับอนุญาตดำเนินกิจการกว่า 72,000 โรงงาน ซึ่งกว่า 4,000 โรงงานในจำนวนนั้นตั้งอยู่ภายในนิคมหรือสวนอุตสาหกรรมทั่วประเทศ สะท้อนถึงบทบาทที่สวนอุตสาหกรรมมีต่อการกระจายตัวของภาคการผลิต การสร้างงาน และการดึงดูดการลงทุนจากทั้งในและต่างประเทศ

สวนอุตสาหกรรม (Industrial Park) คืออะไร?

สวนอุตสาหกรรม คือ พื้นที่เพื่อการอุตสาหกรรมที่พัฒนาโดยภาคเอกชน ไม่อยู่ภายใต้การดูแลของการนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (กนอ.) และมีโครงสร้างพื้นฐานที่พร้อมต่อการดำเนินงาน ตั้งแต่ระบบสาธารณูปโภค เช่น ระบบไฟฟ้า น้ำประปา ระบบบำบัดน้ำเสียไปจนถึงระบบป้องกันภัยธรรมชาติ

จุดประสงค์หลักของสวนอุตสาหกรรม คือ การส่งเสริมและเพิ่มความคล่องตัวให้กับการดำเนินงานในภาคอุตสาหกรรม ผู้ประกอบการจึงได้รับความสะดวกจากการมีโครงสร้างพื้นฐานแบบครบวงจร และสามารถปรับแต่งการจัดวางพื้นที่หรือขนาดได้ตามความต้องการ

นอกจากนี้ สวนอุตสาหกรรมหลาย ๆ ที่ยังให้มีการอำนวยความสะดวกในเรื่องด้านอื่น ๆ เช่น บริการโรงงานสำเร็จรูปให้เช่า ให้คำปรึกษาและแนะนำพื้นที่พักอาศัยสำหรับพนักงาน และบริการช่วยเหลือทางด้านเอกสาร เพื่อให้ผู้ประกอบการสามารถเริ่มดำเนินธุรกิจได้อย่างสะดวก

ข้อดีของการลงทุนในสวนอุตสาหกรรม

จุดเด่นของสวนอุตสาหกรรมอยู่ที่ความยืดหยุ่น ทั้งในแง่การอนุมัติ การออกแบบพื้นที่ และการจัดสรรพื้นที่ที่เหมาะสมกับลักษณะธุรกิจของผู้ลงทุน

ทำเลที่ตั้งที่ได้เปรียบ สวนอุตสาหกรรมมักตั้งอยู่ใกล้จุดขนส่งสำคัญ เช่น สวนอุตสาหกรรม 304 ปราจีนบุรีตั้งอยู่ใกล้คลังสินค้า ICD ลาดกระบัง ท่าเรือแหลมฉบัง และสนามบินสุวรรณภูมิ
สาธารณูปโภคพร้อมใช้งาน จัดสรรโดยผู้พัฒนาการสวนอุตสาหกรรม ให้ธุรกิจสามารถเริ่มดำเนินการได้รวดเร็ว
ต้นทุนที่ยืดหยุ่นกว่า นักลงทุนสามารถเลือกขนาดพื้นที่และรูปแบบการเช่า/ซื้อได้ตามงบประมาณและเป้าหมายธุรกิจ
บริการแบบครบวงจร ผู้พัฒนาสวนอุตสาหกรรมมักมีทีมงานพร้อมดูแลหรือให้คำปรึกษาในด้านเอกสารการขออนุญาตต่าง ๆ การก่อสร้าง ระบบวิศวกรรม และการดำเนินงาน ทำให้ผู้ลงทุนสามารถโฟกัสที่ธุรกิจหลักได้อย่างเต็มที่
ได้รับคำปรึกษาในการเลือกทำเลที่เหมาะสมสำหรับการตั้งโรงงาน โดยพิจารณาตามความต้องการเฉพาะของธุรกิจ พร้อมคำนึงถึงผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อม

สวนอุตสาหกรรมบางแห่งยังช่วยสนับสนุนธุรกิจในด้าน ESG (Environment, Social, and Governance) เช่น บริการจำหน่วยพลังงานหมุนเวียนภายในพื้นที่สวนอุตสาหกรรม หรือบริการติดตั้งระบบโซลาร์ฟาร์มและโซลาร์รูฟ เพื่อให้ธุรกิจเข้าใกล้เป้าหมายความเป็นกลางทางคาร์บอนยิ่งขึ้น

สวนอุตสาหกรรม นิคมอุตสหกรรม และเขตอุตสหกรรม ต่างกันอย่างไร?

ในประเทศไทยมีการกำหนดรูปแบบพื้นที่สำหรับการตั้งโรงงานและกิจกรรมทางอุตสาหกรรมไว้หลายรูปแบบ โดยเฉพาะสามรูปแบบหลัก ได้แก่ สวนอุตสาหกรรม, นิคมอุตสาหกรรม, และ เขตอุตสาหกรรม ซึ่งแม้จะมีวัตถุประสงค์ใกล้เคียงกัน พื้นที่แต่ละประเภทมีความแตกต่างกันหลัก ๆ ดังนี้

นิคมอุตสาหกรรม (Industrial Estate) คือ พื้นที่เพื่ออุตสาหกรรมที่จัดสรรโดยการนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (Industrial Estate Authority of Thailand) หรือ กนอ. ซึ่งสามารถดำเนินการร่วมกับภาคเอกชนได้ โดยการก่อตั้งและกิจกรรมต่าง ๆ ภายในนิคมอุตสาหกรรมจะอยู่ใต้เงื่อนไขและข้อกำหนดของกนอ.
สวนอุตสาหกรรม (Industrial Park) คือ พื้นที่ที่จัดสรร พัฒนา และดูแลโดยบริษัทเอกชน ไม่อยู่ภายใต้การดูแล ของ กนอ. และมีการดำเนินงานที่ยืนหยุ่นมากกว่าภายใต้การดูแลของผู้พัฒนาโครงการ
เขตอุตสาหกรรม หรือ เขตประกอบการอุตสาหกรรม (Industrial Zone) คือ พื้นที่เพื่ออุตสาหกรรมโดยเอกชนที่ถูกประกาศให้เป็นเขตประกอบการตามพระราชบัญญัติโรงงาน พ.ศ. 2535

โดยผู้พัฒนาโครงการในทั้ง 3 รูปแบบจะเป็นจัดหาและติดตั้งระบบสาธารณูปโภคพื้นฐานและสิ่งอำนวยความสะดวกให้กับผู้ประกอบการ รวมถึงมีการจัดทำรายงานการวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล้อม (EIA) ก่อนเริ่มดำเนินโครงการด้วย

ตัวอย่างความแตกต่างของนิคมอุตสาหกรรม สวนอุตสาหกรรม และเขตประกอบการอุตสาหกรรม มีดังนี้

คุณสมบัติ/เกณฑ์	นิคมอุตสาหกรรม (Industrial Estate)	สวนอุตสาหกรรม (Industrial Park)	เขตประกอบการอุตสาหกรรม (Industrial Zone)
การกำกับดูแล	การนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (กนอ.) หรือร่วมทุนกับภาคเอกชน	ภาคเอกชน	ภาคเอกชนเป็นหลัก โดยได้รับการรับรองหน่วยงานรัฐ
โครงสร้างพื้นฐานและบริการ	พัฒนาโดยกนอ., มีบริการตั้งแต่กระบวนการเช่า/ซื้อที่ดินไปจนถึงการอนุมัติคำขอหรือใบรับรองต่าง ๆ เพื่อก่อตั้งโรงงาน	พัฒนาโดยเจ้าของโครงการและบริการเสริมขึ้นอยู่กับผู้พัฒนาโครงการ เช่น สวนอุตสาหกรรม 304 มีบริการแบบครบวงจร และดูแลโดยทีมงานผู้เชี่ยวชาญ	พัฒนาโดยภาคเอกชน มีโครงสร้างพื้นฐานและขอบเขตหน้าที่ตามที่พ.ร.บ.โรงงาน พ.ศ.2535 กำหนด
การจัดตั้งโรงงาน	ขออนุญาตจากกนอ.	ขอใบอนุญาตประกอบกิจการโรงงาน (ร.ง.4) จากกรมโรงงานอุตสาหกรรม/สำนักงานอุตสาหกรรมจังหวัด (ขึ้นอยู่กำลังแรงม้าของเครื่องจักร)	ไม่ต้องขอใบอนุญาตประกอบกิจการโรงงาน (ร.ง.4) แต่จะมีการออกหนังสือรับรองการ ประกอบกิจการโรงงานในเขตประกอบการอุตสาหกรรม ตามมาตรา 30 แห่งพ.ร.บโรงงาน พ.ศ.2535
สิทธิประโยชน์ในการลงทุน	ได้รับสิทธิประโยชน์ในนิคมอุตสาหกรรม เช่น สิทธิในการถือกรรมสิทธิ์ที่ดินในนิคม และสิทธิประโยชน์เพิ่มเติมจาก BOI ในกรณีที่ขอรับการสนับสนุน[b]	สามารถขอการรับสนับสนุนจาก BOI และสามารถรับสิทธิประโยชน์ EEC, และเขตปลอดอากร (Free Zone) ได้ หากสวนอุตสาหกรรมอยู่ในพื้นที่นั้น ๆ	ได้รับสิทธิประโยชน์ตาม พ.ร.บ.โรงงาน พ.ศ.2535
การถือกรรมสิทธิ์ที่ดินของชาวต่างชาติ	สามารถถือกรรมสิทธิ์ที่ดินได้ ตามพ.ร.บ.การนิคมอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย พ.ศ. 2522	สามารถถือกรรมสิทธิ์ที่ดินได้ หากได้รับส่งเสริมการลงทุนจาก BOI	สามารถถือกรรมสิทธิ์ที่ดินได้ หากได้รับส่งเสริมการลงทุนจาก BOI

พื้นที่อุตสาหกรรมในประเทศไทย

ประเทศไทยมีบทบาทสำคัญในฐานะศูนย์กลางการผลิตของภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ โดยในปัจจุบัน มีเขตประกอบการอุตสาหกรรมอยู่ 26 เขต มีนิคมอุตสาหกรรมอยู่ทั้งหมด 68 แห่ง และมีพื้นที่สวนอุตสาหกรรมขนาดใหญ่มากมาย

ทำไมการลงทุนในสวนอุตสาหกรรมจึงคุ้มค่ากว่าการพัฒนาพื้นที่ด้วยตนเอง?

สำหรับผู้ประกอบการที่กำลังมองหาพื้นที่เพื่อขยายหรือตั้งโรงงานใหม่ การพัฒนาพื้นที่ด้วยตนเองอาจดูเหมือนเป็นทางเลือกที่ยืดหยุ่นและควบคุมได้ทั้งหมด แต่ในความเป็นจริง กระบวนการนั้นมาพร้อมต้นทุนแฝงจำนวนมากทั้งในแง่เวลาและงบประมาณ ตั้งแต่การจัดหาที่ดิน ขอใบอนุญาต วางระบบสาธารณูปโภค ไปจนถึงข้อกำหนดทางสิ่งแวดล้อม อีกทั้งยังมีความเสี่ยงด้านกฎหมายและข้อบังคับที่อาจเปลี่ยนแปลงได้เสมอ

การลงทุนในสวนอุตสาหกรรมจะเป็นทางเลือกที่จะช่วยให้ผู้ประกอบการสามารถเริ่มต้นกิจการได้รวดเร็ว สะดวก โดยข้อได้เปรียบโดยทั่วไปของการลงทุนในสวนอุตสาหกรรม มีดังนี้:

มีโครงสร้างพื้นฐานและสาธารณูปโภคพร้อมใช้งาน ไม่ว่าจะเป็นระบบไฟฟ้า น้ำประปา ถนน ระบบบำบัดน้ำเสีย รวมไปถึงสิ่งอำนวยความสะดวกแก่พนักงาน
ได้รับบริการสนับสนุนจากทีมมืออาชีพ เช่น งานก่อสร้าง วิศวกรรม และระบบความปลอดภัย
ได้รับประโยชน์จากการรวมกลุ่มของผู้ประกอบการในอุตสาหกรรมใกล้เคียง (Cluster Effect) ซึ่งช่วยให้เกิดการแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ เครือข่ายธุรกิจ และสร้างโอกาสทางการตลาดมากยิ่งขึ้น
ช่วยเพิ่มความน่าเชื่อถือให้กับธุรกิจ และสามารถขอรับการสนับสนุนจากภาครัฐ เช่น มาตรการส่งเสริมการลงทุนจาก BOI ที่ให้สิทธิประโยชน์แก่ผู้ประกอบการ

สวนอุตสาหกรรม 304 เป็นตัวอย่างของการพัฒนาพื้นที่อุตสาหกรรมที่ครบวงจร โดยเราคือผู้พัฒนาเพื่อการอุตสาหกรรมของประเทศไทยที่มีประสบการณ์กว่า 30 ปี พร้อมรองรับและอุตสาหกรรมทุกรูปแบบ

โครงสร้างพื้นฐานคุณภาพสูง สาธาณูปโภคครบครัน พร้อมสิ่งอำนวยความสะดวกแก่พนักงานในทุกระดับ
ทำเลที่ตั้งยุทธศาสตร์ ใกล้กรุงเทพมหานคร สนามบินสุวรรณภูมิ และท่าเรือแหลมฉบัง รองรับการขนส่งอย่างมีประสิทธิภาพ
บริการ One Stop Service ให้คำปรึกษาและดำเนินการโดยไม่มีค่าใช้จ่ายเพิ่มเติม อำนวยความสะดวกตั้งแต่ขั้นตอนการจดทะเบียนบริษัท การยื่นขอรับการส่งเสริมการลงทุนจาก BOI ไปจนถึงการก่อตั้งโรงงาน พร้อมบริการหลังการขาย เช่น บริการขนส่ง บริการสรรหาบุคลากร และ บริการด้านความสะอาดและความปลอดภัย และอื่น ๆ

สวนอุตสาหกรรม 304 ยังสนับสนุนการใช้พลังงานสะอาด ภายใต้แนวคิดเมืองอุตสาหกรรมเชิงนิเวศ (Eco Industrial Town) พร้อมส่งเสริมการเติบโตทางธุรกิจและอนาคตที่ยั่งยืน